Toepasselijk recht
Ontstaat tussen partijen een geschil, dan bepaalt het recht hoe dat geschil wordt opgelost. Wanneer partijen in verschillende landen wonen, moet eerst worden bepaald naar welk recht het geschil dient te worden beoordeeld. Als bij voorbeeld de verkoper in Duitsland en de koper in Nederland woont, welk recht is dan van toepassing? Of als een Belg en een Duitser betrokken zijn bij een aanrijding in Nederland, welk recht geldt dan?
Verdragen en Verordeningen
Welk recht van toepassing is, wordt geregeld door afspraken die landen wereldwijd met elkaar hebben gemaakt. Deze afspraken zijn vastgelegd in verdragen of, zoals binnen de Europese Unie, in verordeningen. Zo wordt de internationale koopovereenkomst geregeld door de CISG: de Convention on International Sale of Goods (het Weens Koopverdrag 1980). Zijn er tussen landen geen afspraken gemaakt dan zal de rechter op grond van internationale rechtsbeginselen of eigen wetgeving beoordelen of hij bevoegd is en welk recht van toepassing is. In dat geval zal eveneens moeten worden nagegaan of het vonnis in het land van de wederpartij afdwingbaar is. De internationale afdwingbaarheid van vonnissen wordt namelijk eveneens door internationale verdragen geregeld.
Overeenkomsten binnen de EU
Contracten gesloten door partijen binnen de EU zijn onderhevig aan de EG Verordening Nr. 593/2008 (ROME I). Daarin is bepaald dat partijen het toepasselijke recht kunnen kiezen. Het komt regelmatig voor dat een partij in haar algemene voorwaarden een rechtskeuze maakt, die botst met de rechtskeuze in de algemene voorwaarden van de wederpartij. Er bestaat dan geen overeenstemming over het toepasselijke recht. In dat geval geeft ROME I regels over welk recht van toepassing is. Daarbij is over het algemeen de kenmerkende prestatie bepalend. Bij de koopovereenkomst is de verkoper de kenmerkende prestant. Het recht van het land van de verkoper is dan van toepassing. Heeft de overeenkomst betrekking op onroerend goed, dan is het recht van het land waar het onroerend goed is gelegen van toepassing. Ook voor bijvoorbeeld de agentuur- en distributieovereenkomst regelt ROME I het toepasselijke recht. ROME I is niet van toepassing indien een internationaal verdrag, zoals de CISG (Weens Koopverdrag) of het Verdrag van Montreal (luchtvaart), een onderwerp specifiek regelt.
Niet contractuele rechtsverhoudingen binnen de EU
Bij niet contractuele rechtsverhoudingen denkt men bijvoorbeeld aan een Duits bedrijf dat afval loost in de Rijn waardoor schade ontstaat bij een Nederlands (aan de Rijn gelegen) bedrijf. Tussen het Nederlandse en Duitse bedrijf bestaat geen contractuele rechtsverhouding. Het toepasselijke recht bij dergelijke niet contractuele rechtsverhoudingen binnen de EU wordt bepaald door EG Verordening nr. 864/2007 (ROME II). Uitzonderingen bestaan indien een internationaal verdrag een onderwerp specifiek regelt, zoals het Haags Verkeersongevallen verdrag bij auto-ongelukken. De hoofdregel uit Rome II is dat het recht van het land waar de schade wordt veroorzaakt van toepassing is. Dit kan anders zijn indien de kwestie meer aanknopingspunten heeft met het rechtssysteem van een ander land.
Berlinger Advocaten & toepasselijk recht
Berlinger advocaten heeft vanwege haar vele cliënten in het buitenland veel ervaring met internationale procedures. Daarbij beoordelen we iedere keer naar welk recht geprocedeerd moet worden. Als in Nederland naar buitenlands recht geprocedeerd moet worden, dan kunnen we voor u rechtsadvies vragen van of samenwerken met een advocatenkantoor binnen ons DIRO-netwerk uit het betreffende land. Voor vragen of advies kunt u gerust contact opnemen met Pieter Bosma en Erik van der Graaf: +31 (0)20 491 9244 of p.bosma@berlinger.nl